20. oktobra 1944. u Drugom svetskom ratu jedinice NOVJ i Crvene armije oslobodile Beograd
Na današnji dan, 20. oktobra 1944. godine, jedinice NOVJ generala Peka Dapčevića i Crvene armije generala Vladimira Ždanova u Drugom svetskom ratu su oslobodile Beograd, u završnoj fazi Beogradske operacije.
Beogradska operacija (ili Beogradska ofanziva) predstavlja jednu od najvećih i najznačajnijih bitaka na Balkanu u Drugom svetskom ratu.
Operacija je trajala od 21. septembra do 22. oktobra 1944, kad je okupator proteran do linije odakle artiljerijom nije mogao da tuče Beograd.[5] Beogradska operacija je predstavljala deo opsežnog operativnog plana NOVJ i Crvene armije, nadovezujući se na operacije u istočnoj Srbiji. Beogradska operacija je objedinila dve vojske 10. oktobra, kod Velike Plane. Odlučna bitka je započela dva dana kasnije i trajala do 20. oktobra 1944. godine, kada je Beograd konačno oslobođen.[6] Združene jedinice NOVJ i Crvene armije nanele su u ovoj operaciji nemačkoj Armijskoj grupi “Srbija” težak poraz, oslobodile Beograd i veliki deo Srbije.
Oslobođenjem Beograda okončana je 1287 dana duga nemačka okupacija glavnog grada Jugoslavije. Beograd je (uz djelomično Pariz) bio jedini glavni grad u Evropi u čijem je oslobađanju sa armijama velikih sila ravnopravno učestvovala regularna nacionalna vojska, Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije.[7] Beograd je po oslobođenju postao vojni, politički i administrativni centar nove Jugoslavije.
U toku borbi za oslobođenje Beograda poginulo je 2.953 pripadnika NOVJ i 976 pripadnika Crvene armije, dok je daleko više poginulo tokom čitave operacije. Nakon gubitka Beograda, Nemci su uspostavili Sremski front, kako bi sprečili oslobođenje zapada Jugoslavije.
Tekst: sh.wikipedia.org
Foto: sh.wikipedia.org