14. oktobra 1892. u Beogradu pušten prvi tramvaj na konjsku vuču
Na današnji dan, 14. oktobra 1892. godine u Beogradu je, na liniji Kalemegdan- Slavija, pušten prvi tramvaj na konjsku vuču.
Beogradska opština je 1891. zaključila ugovor o koncesiji za ulično osvetljenje i varošku železnicu sa Periklesom Cikosom, Grkom iz Milana.
Naredne godine grad je dobio „Beogradsku varošku železnicu i osvetljenje”, odnosno „konjski tramvaj”, kako su ga Beograđani odmah prozvali, navodi se u monografiji 110 godina tramvajskog prevoza u Beogradu, koju je 2002. objavilo Gradsko saobraćajno preduzeće (GSP).
„Varoška železnica” na liniji Kalemegdan – Slavija svečano je puštena u promet 14. oktobra 1892.
Tramvaj koji su vukla dva konja krenuo je u prvu vožnju oko 11 časova pre podne, a prvi putnici bili su tadašnji predsednik opštine Milovan Marinković, članovi suda i opštinski činovnici, opisano je tada u Opštinskim novinama, prenosi nedeljnik Vreme.
„Prostor između društvene kancelarije i voza bio je zauzet radoznalim svetom, tako da je načinjen prolaz iz društvene kancelarije do voza”, dodaje se.
Tramvajska tura bila je dugačka 2.300 metara, vodila je od Kalemegdana, Ulicom Vase Čarapića do tadašnjeg Pozorišnog trga (današnji Trg Republike), da bi potom kroz Knez Mihailovu ulicu i preko Terazija išla do Slavije.
Na toj liniji vozilo je osam tramvaja s konjskom vučom, koji su saobraćali na 10 do 12 minuta, opisuju iz GSP Beograd u monografiji.
Nedugo posle prve linije proradila je i druga.
Bila je dugačka dva kilometra i vodila je od Slavije, Ulicom kralja Milana do nekadašnje Oficirske kasine (danas Studentski kulturni centar).
Tramvaj je zatim skretao u današnju Resavsku ulicu, potom u Nemanjinu, kojom je spuštao do Železničke stanice i dalje do Savskog pristaništa.
Zbog velikog uspona u Nemanjinoj ulici ovom linijom su saobraćala tri tramvaja sa dvostrukim konjskim zapregama, opisano je u monografiji GSP-a.
Treća tramvajska pruga otvorena je dva meseca kasnije i vodila je od Terazija, preko današnjeg Bulevara kralja Aleksandra (tadašnje Fišeklijske ulice) i Ruzveltove ulice do Novog groblja.
Pored tramvaja za putnike, bilo je predviđeno da ovu liniju koriste i specijalni tramvaji za pogrebne sprovode, navode iz GSP.
Godinu dana posle uvođenja prvog tramvaja na konjsku vuču, Beograd je dobio električnu centralu na Dorćolu, što je bio prvi korak ka uvođenju električne rasvete i tramvaja na isti takav pogon.
Već 1894. završena je tramvajska pruga između Terazija i Topčidera, koja je bila dugačka šest kilometara i prolazila je ulicama Kneza Miloša i Kralja Milana, kao i preko Mostarske petlje.
Prvi električni tramvaj prošao je ovom prugom 5. juna 1894, a ubrzo je broj tramvajskih kola koja su saobraćala tom linijom porastao na šest.
Tekst: bbc.com
Foto: GSP Beograd